Marinminds, KPN, Groningen Seaports en Huawei hebben een test uitgevoerd in het kader van een 5G-pilot voor autonoom varen binnen 5Groningen, een initiatief van Economic Board Groningen. Op een 5 meter lang schip zijn sensoren en camera’s geplaatst die realtime data versturen naar het hoofdkantoor van Groningen Seaports. Het schip voer autonoom met bemanning aan boord. Het doel van deze 5G-pilot is om de eisen die aan de connectiviteit gesteld worden zo scherp mogelijk in beeld te krijgen en te onderzoeken hoe data realtime kan worden verstuurd, als voorbereiding op volledig autonoom varen.
Wat ziet een onbemand schip?
De sensoren van Marinminds meten de locatie, koers en snelheid van het schip. Daarnaast heeft Horus View and Explore een 360-graden camera, een Hoge Resolutie camera en Thermisch infrarood camera op het schip geplaatst. Deze brengen het water, de kade en objecten zoals andere schepen in beeld. ‘Met al deze data kunnen we een ‘situational awareness’ creëren; een bewustzijn van de omgeving’, vertelt Koenraad de Haas, eigenaar van Marinminds. ‘Het doel van deze pilot is om de data die we binnenhalen realtime en op een zo efficiënt mogelijke manier te delen met operators, verkeersbegeleiders of de havenmeester. Hiervoor hebben we software ontwikkeld die de data zo inzichtelijk mogelijk presenteren.’
Voordelen van autonoom varen
‘Een groot voordeel van autonoom varen is dat er met minder bemanning of zelfs helemaal geen bemanning gevaren kan worden,’ aldus Henk Zwetsloot, manager digital innovation bij Groningen Seaports. ‘Prettig in tijden van kostenreductie en schaarste op de arbeidsmarkt. Daarnaast verwachten we dat autonoom varen de veiligheid, efficiëntie en bereikbaarheid van de haven bevordert.’
Onbemand varen met behulp van 5G
5G maakt het op termijn mogelijk om de sensoren en technologieën aan elkaar te koppelen en een grote hoeveelheid data realtime te versturen. ‘Ook locatiebepaling speelt een belangrijke rol bij autonoom varen’, aldus Koenraad. ‘Op dit moment wordt de locatie nog bepaald via GPS. Het nadeel hiervan is dat je onder een brug of langs een kade vaak slecht bereik hebt. Dat probleem is straks met 5G verholpen. Ook verwachten we dat 5G het met snelle communicatietechnologie mogelijk maakt om een schip op afstand te kunnen aansturen.’
Meer techniek, andere rollen
Volgens Henk Zwetsloot, manager digital innovation bij Groningen Seaports, speelt digitalisering een steeds grotere rol in de haven. ‘Door de steeds verdergaande technologische ontwikkelingen verwacht ik veel veranderingen in de nabije toekomst. Banen worden straks anders ingevuld. Zo zal het loodswezen door autonome schepen andere taken krijgen. We kijken nu al wat deze veranderingen allemaal met zich meebrengen voor de mensen die hier werken.’
Huawei heeft als researchpartner in deze pilot advies gegeven over het gebruik van type modems en antennes ten behoeve van de infrastructuur van de connectiviteit.
KPN heeft gezorgd voor de mobiele verbinding, dat in deze fase nog gebaseerd is op het huidige 4G/LTE(+) netwerk. De beoogde vervolgstap wordt echter, op basis van aanscherpte functionele requirements die voortvloeien uit deze eerste test, op basis van (pré) 5G-technologie en in samenwerking met partners uitgevoerd.
De volgende stap
Terwijl het schip autonoom door de haven voer werd de data die via de sensoren en camera’s binnen kwam realtime gepresenteerd op het havenkantoor. Nu de eerste fase van de 5G-pilot succesvol is afgerond heeft samenwerking met bedrijven en de verdere commerciële implementatie van autonoom varen de prioriteit. Volgens Koenraad de Haas zijn er op korte termijn al ontzettend veel toepassingen mogelijk, zoals het automatisch laten aanmeren van een vrachtschip of jacht of een autonoom varende veerpont. ‘In een volgende fase onderzoeken we met welke manoeuvres en missies we een schip volledig autonoom kunnen laten varen.’
Waarom 5Groningen?
Economic Board Groningen (EBG) wil het aardbevingsgebied een economische impuls geven. EBG heeft het 5Groningen programma geïnitieerd om te onderzoeken hoe 5G nieuwe innovaties kan versnellen en creëren. 5Groningen maakt van Noord-Groningen dé proeftuin voor de nieuwste generatie mobiel internet. Ondernemers en non-profit organisaties werken samen met experts uit de telecom, kennisinstellingen en overheid om toepassingen van 5G te testen.
